S 478

A.D. 941. King Edmund to Eadric, his vassallus; grant of 2 hides (mansae) at Beechingstoke, Wilts. Latin with English bounds.

Archive: Shaftesbury

MSS: 1. BL Harley 61, 4v-6r (s. xv)
2. Bodleian, Dodsworth 38, 4r-5v (s. xvii; ex 1; no bounds)

Printed: Mon. Angl., i. 213-14; K 390 and vol. iii. 416; Mon. Angl. (rev. edn), ii. 477-8 (no. 4); B 769; Kelly, Shaftesbury, no. 12.

Comments: Stevenson 1904, p. 255 n. 2, may be genuine; Grundy, Wilts. 1919, pp. 269-71, on bounds; Finberg, ECW, no. 255, authentic; John 1966, pp. 54-5, on royal style, no suspicious features except Archbishop Oda's attestation; O'Donovan 1972, pp. 32-3, on problem of Archbishop Oda's attestation; Kelly, Shaftesbury, pp, 50-3, unusual formulation, but probably authentic.

C. BL Harley 61, 4v-6r: copy, s. xv
Rubric: Admundus rex apud Stokes .ii. terre mansas adiacentes imperpetua graphii custodia dono commisit.

In nomine trine et une Deitatis. Omnipotens supernare temporaliumque uerus arbiter rerum, ante omnia tempora et ante omnia sidera, duas originales de nichillo creaturas fieri disposuit, angelicam uidelicet lucem et informem materiam. Ex qua siquidem informi materia omnia que uidetur et que temporalia sunt secundum temporis discreccionem producens, insuper formauit hominem, qui spiritu uite inflatus et ad ymaginem et similitudinem Dei factus diuina dispensacione potestatem super alia cuncta elimenta dominandi habuit, quique paradisi cum omnibus sede perhenniter si uellet locatus diuinis imperiis humiliter obedire nollens, sed prona uoluntate et serpentina suasione inobedienter contra Deum superbire mallens, de superiori statu in inferiorem sortem cum omni sua progenie subsequente in labore et erumpna proiectus est, cumque nature sub lege per multa tempora innumerabili prole nacioneque erat solutus, tandem misericors auctor ne sua factura periret, misericordiam non iudicium pensans, legem littere prophetasque et mundo uesperascente per unigenitum filium suum incarnatum legem gracie super homines, et pro multiplici hominum multitudine, humanum genus per multas gentes linguasque diuidens secundum eiusdem legis iudicium, quamuis equali origine, tamen diuina consciencia et humana sollercia pro lege seruanda alios in superiori gradu consistunt, imperatores reges qui spiritu sancto gubernante subditorum causam modo disciplinaliter modo misericorditer procurarent et, diuinis legibus adherentes, militum curam munera dando, humilumque inopiam consolacia prestando sustinerent; alios in inferiori humiles subditos qui aliis gubernantibus obsequium subieccionis ministrarent. Igitur quoniam omnis qui presunt propter dolorum largicionem et diuiciarum impericionem ab hominibus amabilem laudem et a Deo gloriam remuneracionem habent. Ideo ego Admundus, ex regali progenie Deo annuente regenteque super Angligenas aliasque multas gentes in circuitu habitantes rex ordinatus, amabili uassallo meo Adrico fidelique amico duas terre mansas in perpetuam dono hereditatem, quatinus, temporalium rerum mobili presencia utens, fidelem obedienciam ac pacem laudabilem erga regni ceptra nostri et regale nostrum solium eternabiliter impetret et benigniter seruet. Et post presentis uite excessum illis quibuscumque uoluerit subsequentibus hoc donum comendet, ut in omnibus paterne obediencie exemplis circa regiam dignitatem fideles inueniantur. Pro eo illam terram perhenniter ipse primus pater cum suis quibus post se comendauit a progenie in progenie, in illis terminis quibus periti coloni ipsius regionis nomen proprium antiquo proposito esse dicunt Stoke, dispono ut possideat et perpetua graphii custodia me largiente cum omnibus pertinentibus ipsius telluris officio, campis, pratis, pascuis, teneatur, hiis tribus exceptis ad regalem dignitatem necessariis, expedicione, pontis arcisue cooperacione. Hiis namque terminis omni parte sita terra dinoscitur esse circumgirata.

Þis sand þes landes imare at Stoke. Up anlang ningeburne oð ðat Hrisc lad, anlang þese Richtledes on þane ealde treo stede, þanan anlang weies on stanforde, þanen anlang streame on Botenwelle, and of Botenwelle on prestes setel, þanen anlang weges on Wiuelesforde, þanen up anlang Mercdene onne Stokebroc, þanen anlang Stocbroc on hringheburne þar arest onfeng.

Cuicumque istam terram presignatam cum mea uoluntate meaque benediccione benigniter et humaniter sub tali decreto talique graphio eternaliter custodierit et regali more terminos ipsius in ampliore telluris protentu dilatauerit, auctor donorum spiritus omnem presentem conuersacionem illius omni hilaritate et rerum omnium prosperitate magnificet et iocundet, potens in terra sit semen eius, ipsius generacio benedicatur, gloria et diuicia in domo eius et iusticia ipsius manet in secula seculi et post hanc lucem temporalem eterno lumine cum omnibus sanctis in regno celi perfruantur. Et econtrario quisquis me nolente meque perhibente, inuidie stimulis agitatus et eius execrabili liuore retortus, eiusdem terre dimensionem diminuerit et sub tali pacto non custodierit, presens conuersacio ipsius in terris ab omni bonorum pussibilitate diminuatur et in die futuro calamitatis collocetur a sinistris cum tartarorum demoniis, ubi erit fletus et stridor dencium, pena eterna sine prestulacione consolacionis nisi digna penitencia et reconsiliacione pura per satisfaccionem in huius lucis spacio hoc emendauerit et amplius peccare disiuerit. Anno ab incarnacione Domini nostri Iesu Christi .dccccxli., indiccione .xiiii., librata est in hoc graphio ista terra. Hec sunt nomina illorum testium graphium hoc attestancium cum nomine regis.

Ego Admundus Anglicarum aliarumque nacionum rex hanc telluris donacionem sub sigillo dominice crucis tradidi. +
Ego Adred eiusdem regis frater consignaui. +
Ego Odo Dorobernensis ecclesie archiepiscopus regis tradicionem tropheo crucis assignato benedixi. +
Ego Þeodred Londoniensis episcopus consecraui. +
Ego Alphech Wintoniensis episcopus adunaui. +
Ego Cenwold episcopus predestinaui. +
Ego Eluric episcopus muniui. +
Ego Wlfhelm episcopus hoc sigillum impressi. +
Ego Burgric episcopus in hec adhesi. +
Ego Alfgar episcopus hec certando me esse decreui. +
Ego Wulfgar dux +
Ego Atelwold dux +
Ego Athelstan dux +
Ego Elhhelm dux +
Ego Aþelmund dux +
Ego Uhterd dux +
Ego Oda minister +
Ego Aluric minister +
Ego Admund minister +
Ego Wullaf minister +
Ego Withgar minister +
Ego Alfred minister +
Ego Wuluric minister +
Ego Wulgar minister +
Ego Alfsige minister +
Ego Ordeah minister +
Ego Aþeric minister +
Ego Alfsige minister +
Ego Aþered minister +
Ego Wulfhelm minister +