S 885

A.D. 995. King Æthelred to the bishopric of Rochester; restoration of 6 hides or sulungs (mansae or sulunga) at Wouldham and 1 hide (mansa) at Littlebrook, Kent, with swine-pastures in the Weald. Latin with English bounds.

Archive: Rochester

MSS: Maidstone, Kent Archives Office, DRc/R1 (Textus Roffensis), 152r-155r (s. xii1; facsimile)

Printed: Hearne, Textus Roffensis, pp. 124-9, incomplete, ex MS*; K 688 ex Hearne; Pierquin, Recueil, pt 4, no. 69; Campbell, Rochester, no. 31.

Comments: Wallenberg, KPN, pp. 309-13, on place-names; Sisam 1953, p. 158, cited; Campbell, Rochester, pp. xx-xxii, on estate history, pp. xxvi-vii, authentic; Witney 1976, pp. 227-8, 236, on swine-pastures; Keynes 1980, pp. 96, 101-2, 121-2, 179, 253, authentic.

De Uuldeham . et de Lytlanbroce;

Px Cum exigente protoplasti piaculo ; successionisque eius promerente neuorum contagio . lubrica mundane uolubilitatis orbita ; nunc infimis summa . nunc uero summis infima uersare conspicitur ; et hoc modo prosperitatibus erigendo . nunc indiscreto cuiuslibet infortunii ictu deiciendo solum adusque deludit ; nec cuiquam mortalium quis sibi finis maneat patet ; unum procul dubio restat unicuique sollicita consideratione pensandum . eo scilicet ardentius in eternitatis amore spem figere . quo uelocius omnia temporalis uite prospera . uelut umbra cernuntur elabere . et quod propriis quisque nequit meritis . sanctorum mereatur optinere suffragiis ; ut eos in illo tremendi iudicis examine patronos inueniat . quos in hac uita uel patrimonii sui hereditatibus ampliare . uel in potestate sibi diuinitus allata . prout ualuit honorare sategit . Quapropter ego . Æþelred . totius Anglorum nationis . summo rerum opifice largiente regni gubernacula sortitus . superni regis instinctu memor apostolice beati Pauli sententie . qua diuine longanimitatem patientie sublimiter extollens . opacam uniuscuiusque conscientiam uigore aspere inuectionis increpat dicens . An ignoras quia patientia dei ad poenitentiam te adducit? Ea que neglegenter iuuentutis mee tempore que diuersis solebat uti moribus excessi ; dum me diuina praeueniente gratia in uirilis robur aetatis euasi . totis uiribus ad melioris arbitrii cultum mutare studui . ut et reatum prioris ignorantie salubriter euaderem . et ne tante benignitati ingratus sed tota mentis intentione gratus existerem . Vnde et rogatu cuiusdam michi admodum dilecti pontificis . ipsa non minus actuum probitate quam naturalis uocabuli impressione Goduuini . quandam ruris portionem . duobus in locis sitam . sex quidem mansas . quas Cantuarii . syx sulunga nominare solent . illo scilicet in loco . cui iamdudum gentis eiusdem indigene uocabulum . æt Wuldaham indiderunt . Unam quoque mansam . solita Anglorum uocitatione . æt Lytlanbroce celebriter appellatam ; saluatori omnium domino nostro Iesu Christo . eiusque sancto ac beatissimo Andree apostolo . ad pontificalem Hrofensis ecclesie sedem ; cum hoc presenti eiusdem praefate portionis cyrographo . in perhennem hereditatem . et incommutabilem renouare concessi libertatem . Hancque super additam condicionem . tam mea quam superne maiestatis auctoritate cum sancte crucis + impressione uigilanter interponere iussi . ut nulla deinceps altior inferi?rue cuiuslibet dignitatis persona . uel ausu temerario . uel quolibet inuenticio friuolae ac nouellae adinuentionis membranulo . hoc omnipotentis dei . nostrumque presumat uiolare decretum ; Sed ut iam praenominatus antistes cum summe deuotionis et humilitatis industria a regia mea dignitate uoti compos optinuit . eandem portionem cum omnibus utensilibus que deus omnipotens in illa prouenire concesserit . in posterum semper et ipse cuius sollertia per me deo renouata est . absque ullo contradictionis obstaculo Christo auctore gubernet et regat . ac post uite sue terminum . omnes quotquot ei ad regendam prefate ecclesiam sedis praescia Christi prouidente gratia successerint . Sit autem prefata portio ab omni mundane seruitutis iugo libera . excepta expeditione . pontis . arcisue restauratione . Siquis uero mortalium huius cyrographi renouationem qualibet occasione temerarius infringere presumpserit . omnibus ueteris ac noui testamenti maledictionibus strictus in hac uita permaneat . et post mortem omnibus gehennalium tormentorum poenis sine fine puniatur . nisi citius ad congruam satisfactionem conuolare maluerit . His terminis eadem portio gyratur .

+ Þis sint þara . vi . sulunga landgemæro to Wuldah?m . Ærest hit fehð on easteweardum Cethæmamearce . Suð þonon of Cethæmamearce on Burhhæmamearce . þonne west þonon be Burhhæmamearce ut andlang Medwæge . be middeweardum streame oþ þara hiwena land to Hrofeceastre þonon norð be þara hiwena mearce on Hyscendenesmearce . of Hyscandenesmearce eft on Cethæmamearce . 7 þære mæde þe to Wuldaham gebyrað on Cingmæde . x . æceras . 7 on Burhham on þam mædum viii . æceras . 7 on myclan wysce . v . æceras . 7 þæt den æt Cildanspic . 7 þæt den on Poweshyrste . 7 hundteontiga swina ingang æt Horshyrste on þam snade . 7 mid eallum þam mannum swa swa hit stod þa ic hit ær hæfde .

+ Þis synt þa landgemæra to Lytlanbroce . þæt is ærest seo eastmearc of Tæmese . suð andlang ðæs bisceopes mearce to Beorhtflædemearce: andlang Beorhtflædemearce to Tryflingesmearce . andlang Tryflingeshagan to þære portstræte . þonan west andlang weges to þam wearhbeorge . norð andlang weges to Bicanpole . þanan andlang fleotes ut on Temese oð midne stréam . east andlang streames oð þæs bisceopes mearce . 7 þysne mylenstede þe þær to gebyreð æt Leoferes hagan ; þis is seo wudung þe þær to gebyreð . ælce geare fiftig foðra . 7 an hund of þæs cinges ?cholte . 7 husbot . 7 þa mæde flod 'mæde' to Wullafinglande . 7 Mædwægan hop . 7 Wassanmæde oð þone þreord?c . 7 þas dæn . lwas . Hocgetwisle . Lindhyrst . Heanhefer ;

Anno dominice incarnationis . dccccxcv . indictione . viii . carax'a'ta est hec renouationis prefate cartula . et cum uiuifice signaculo crucis impressi . his idoneis testibus unanimitatem prebentibus . quorum uocabula secundum uniuscuiusque dignitatem hic inferius scripta adesse uidentur .

+ Ego Æþelred rex Anglorum praenotatam terrarum portionem . deo omnipotenti Sanctoque Andree apostolo libentissime renouari concessi .
+ Ego Ælfric Doruernensis ecclesie electus episcopus . adquieui .
+ Ego Ælfheah Uuintoniensis ecclesie adultus episcopus . corroboraui .
+ Ego Ealdulf Eboracensis ecclesie electus episcopus . consignaui .
+ Ego Ælfstan Lundoniensis ecclesie episcopus . assensum prebui .
+ Ego Æscwig Dorkecensis ecclesie episcopus . non rennui .
+ Ego Ælfheah Licetfeldensis ecclesie episcopus . consentaneus extiti .
+ Ego Aðulf Herefordensis ecclesie episcopus . confirmaui .
+ Ego Þeodred Orientalium Anglorum episcopus . consygillaui .
+ Ego Ælfwold Cridiensis ecclesiae episcopus . libens adfui .
+ Ego Sigar Uuillenis ecclesie episcopus . consensi .
+ Ego Ordbirht Seolesensis ecclesie episcopus . consolidaui .
+ Ego Wulfsige Scirburnensis ecclesie episcopus . consensum indidi .
+ Ego Ealdred Cornubiensis ecclesie episcopus conclusi .
+ Ego Goduuinus eiusdem prefate Hrofensis ecclesie episcopus . + hoc crucis sancte uexillo munitus . hoc donum uoti compos optinui .
+ Ego Æþelweard dux . + Ego Ælfric dux . + Ego Ælfhelm dux . + Ego Leofsige dux . + Ego Leofwine dux . + Ego Ælfsige minister . + Ego Ordulf minister . + Ego Beorhtwold minister . + Ego Æþelmær minister . + Ego Wulfget minister . + Ego Leofwine minister . + Ego Wulfric minister . + Ego Æthelric minister . + Ego Æþelweard minister . + Ego Wulfnoð minister . + Ego Fræna minister . + Ego Wulfsige minister . + Ego Æþelnoð minister . + Ego Siweard minister . + Ego Sigred minister . + Ego Ælfhelm minister . + Ego Wynnelm minister .