S 752

A.D. 967. King Edgar to Chertsey Abbey; confirmation of privileges and of land, consisting of 5 hides (mansae) at Chertsey and 10 hides (cassati) at Thorpe, 20 at Egham with Englefield, 5 at Chobham with Busseleghe, Frensham and Frimley, 10 (mansiones) at Petersham, 30 at Sutton with swine-pastures at Thunderfield Castle, 20 at Cheam with swine-pastures in the Weald [and the charter which Edgar had bought from Eadwine for 50 mancuses], 10 at Waddington, 20 at Coulsdon, 20 at Merstham, 10 at Chipstead with Chaldon, 10 at Banstead with Suthemeresfelda (cf. Canon's Farm in Banstead), 20 at Epsom, 12 at Bookham, 10 at (East) Clandon, 20 at Cobham with Pointers (in Cobham), 5 at Byfleet with Weybridge, all in Surrey; 10 at (White) Waltham, Berks.; and 20 at Molesey, Surrey [which King Eadwig unjustly gave to Old Minster, Winchester, and which were retrieved by Edgar and Bishop Æthelwold]. Latin.

Archive: Chertsey

MSS: BL Cotton Vitell. A. xiii, 41r-43r (s. xiii)

Printed: K 532; B 1195.

Comments: Stevenson 1914, p. 703; PN Hunts., pp. 222-3, Suthmeresfeld is the lost Summerfield (now Canon's Farm) in Banstead, Surrey; PN Berks., i. 70; Rumble 1976, pp. 167-9, on place-name forms; Gelling, ECTV, no. 331 (pp. 56, 159), spurious, some information probably derived from pre-Conquest records, cf. no. 337; Whitelock, EHD, p. 371, St Paul's and Chertsey must have combined to produce spurious documents; Scharer 1982, p. 137, spurious; Fleming 1985, p. 260; Dumville 1992, p. 52, spurious, discusses history of certain estates; cf. S 1053, and S 453 from St Paul's.

In nomine domini nostri Jhesu Christi salvatoris .

Ea que secundum legem ac canonicam dispositionem salubriter diffiniuntur . licet solus sermo sufficeret . tamen pro evitanda futuri temporis ambiguitate . fidelissimis scripturis et documentis sunt commendanda .

Quamobrem ego Eadgarus 'rex' pro eterne retributionis spe et relaxatione peccaminum meorum ad laudem nominis domini et ad honorem sancti Petri apostolorum principis regali auctoritate renovavi atque restauravi libertatem ad monasterium quod Ceortesege noto nuncupatur onomate . secundum quod prius illam rex Fritheuualdus et sanctus Erkenuualdus constituere . qui se sub jure hereditario ad prefatum monasterium cum tota substantia ac possessione ad Christo serviendum commendaverunt . quatinus nobis in commune misericors et clemens rerum conditor ac vicissitudinem huius munificentie et emolumentum largitatis . errata piaculorum indulgeat et celestis regni beatitudinem inpendat . Qui etiam prefatus abbas Erkenuualdus illud privilegium quod actenus in prefato habetur monasterio in Romulea urbe petebat . aliaque quamplurima privilegia que nostri antecessores pro redemptione animarum suarum et pro celestis regni desiderio constituerunt in illo monasterio scripta continentur .

Hec est interim illa libertas quam ut perpetualiter in sepedicto monasterio permaneat ; animo libenti constituo et confirmo . Hoc est scilicet quinque mansas in situ ejusdem monasterii . X . etiam in Thorp . XX . in Egeham cum Hingefelda . V . in Chabeham cum Busseleghe cum Fremesham et Fremesleya . quas ab omni tributo regali libertas esse concedo . et hanc privilegii dignitatem confero ut 'sine' inpedimento secularium rerum et absque tributo fiscalium negotiorum illius loci habitatores liberis mentibus Deo soli serviant . et monasticam cenobialis vitæ disciplinam Christo suffragium largiente regulariter exerceant . ac pro statu et prosperitate regni nostri et indulgentia commissorum criminum ante conspectum divine majestatis preces fundere conentur et orationum officia frequentantes in ecclesiis pro nostra fragilitate dominum interpellare nitantur . Hec est enim reliqua villularum possessio que ad eundem monasterium rite noscitur pertinere . X . mansiones in Piterichesham XXX in Suttone cum cubilibus porcorum que illuc pertinent . scilicet in Þunresfelda . XX . in Cegham cum porcorum pascuis on þene wold . et illam cartulam quam emeram ab Eduuino . L . mancusis auri probati ad monasterium prefatum concessi . X . etiam mansiones in Whetindune . XX . in Cudredesdune cum pascuis illic rite pertinentibus . Nec non XX in Mestham cum omnibus appendiciis que illo pertinent X etiam in Chepstede cum Chalvedune . X . in Benstede cum Suþemeresfelda et . XX . mansiones in Ebesbam cum omnibus ad se rite pertinentibus . XII . vero in Bocham . X . in Clendune . XX . in Coveham cum Pontintone . V . etiam in Biflete cum Waybrigga . X . autem in Waltham . XX . etiam in Muleseye quas Edwi injuste ad vetustum Wentane monasterium dereliquid quod ego iterum et episcopus Eteluuoldus justificavimus et ad monasterium proprium ad quod rite pertinebat commendavimus . Hanc ergo libertatem et confirmacionem pro petitione et ammonitione venerabilis episcopi Eþeluuoldi meo dilectissimo abbati Ethelstano qui tunc temporis eidem monasterio prefuit placabili mentis devocione dictare scribere commendare et confirmare procuravi . Hoc vero decretum a nobis libenter concessum taliter confirmari et servari decernimus ut tam nobis vita comite propicia divinitate Regni gubernacula regentibus quam futuris successoribus hereditatis jure regnandi monarchiam tenentibus inextricabili lege firmiter roboretur .

Si quis vero hanc libertatem augere voluerit adaugeat omnipotens Deus sibi vitam in hoc seculo longevam . et post finem istius vite celestis regni jocunditatem . Si quis vero quod non optamus huius decreti singrapham infringere temptaverit . aut aliter quam a nobis statutum est minuere studuerit . sit a consorcio Christi ecclesie et a collegio sanctorum hic et in futuro segregatus . parsque ejus cum avaris rapacibusque ponatur ejusque ligamine se constrictum sciat cui Christus claves regni celestis commendans ait 'Tu es Petrus et super hanc petram edificabo ecclesiam meam et tibi dabo claves regni celorum et quodcumque ligaveris super terram . erit ligatum et in celis . et quodcumque solveris super terram erit solutum et in celis' 1 . Namque adhuc pro ampliori firmitatis testamento omnimodo precipimus atque precipiendo obsecramus ut maneat ista libertas insolubiliter ab omni seculari servicio ut prediximus exinanita cum omnibus per circuitum ad se rite pertinentibus pascuis . pratis . silvis . rivulis . Idcirco vero huius donacionis munificentiam tam firmiter atque immobiliter imperamus quia pro hoc a domino celestis regni beatitudinem accipere speramus illo largiente cui est honor potestas et imperium per infinita seculorum secula amen .

Acta est autem hec prefata donacio anno dominice incarnationis . D . CCCC . LXVII . Indictione . X . consentientibus his testibus quorum vocabula infra caraxata clare patescunt .

Ego Edgar Anglorum monarchus hoc donum agie crucis taumate roboravi . + .
Ego Oskitel Eboracensis ecclesie primas subscripsi + .
Ergo Ælfric abbas subscripsi . + .