S 54

A.D. 706. Æthelweard, subregulus, with the consent of Cenred, king of Mercia, to Ecgwine, bishop, for St Mary's Church, Cronuchomme (Evesham); grant of 12 hides (cassati) at Ombersley, Worcs., with later confirmations by Ceolred, Æthelbald and Offa, kings of Mercia. Latin with English bounds.

Archive: Evesham

MSS: 1. BL Cotton Vesp. B. xxiv, 25v-26v (s. xii)
2. BL Harley 3763, 67rv (s. xii)
3. Bodleian, James 29, pp. 41-2 (s. xvii; incomplete)

Printed: K 56 and vol. iii. 375; HS, pp. 278-9; B 116; Pierquin, Recueil, pt 1, no. 24; Pierquin, Conciles, pp. 196-7; Hooke 1990, pp. 36, 38, bounds only.

Translated: Jones 1958, p. 54.

Comments: HS, pp. 279-80, authentic; Maitland 1897, pp. 235-6, of fairly good repute, but nothing that comes from Evesham is beyond suspicion; Stevenson 1914, p. 702, a late and clumsy fabrication; PN Worcs., p. xxv n. 2, substantially genuine; Grundy, Worcs. 1928, pp. 21-3, on bounds; Levison 1946, p. 264, dubious or forged; Forsberg 1950, pp. 126-7, on bounds; John 1960, p. 76 n., may have some authentic basis, although bounds and year of grace are additions; John 1966, p. 24, confirmations of Mercian kings perhaps suspicious; Finberg, ECWM, no. 201, authentic basis, bounds not contemporary with charter; Finberg 1972, p. 403, treats as authentic; Sims-Williams 1976, p. 9 n. 2, dubious; Hooke 1985, p. 131, on fisheries, p. 155, on reservation of right to mast; Hooke 1990, pp. 36-40, on bounds; Sims-Williams 1990, p. 36 n. 101, spurious; Lapidge 1993, p. 309, on a witness; Cubitt 1995, p. 262, forgery drawing on some earlier material, witness-list may be from an 8th-century charter.

+ In nomine domini nostri Jhesu Christi. Ego Æðelweard subregulus , Osheri quondam regis Wicciorum filius , terram . xii . cassatorum in loco quem dicunt Ambreslege , consentiente Coenredo rege Merciorum , cum omnibus ad se pertinentibus rebus necessariis . hoc est in silvis in campis . in captura etiam piscium quæ terræ illi adjacet . ubi sunt scilicet 'duo' quod nostratim dicitur Weres . id est alter ubi fontanus qui nominatur Ombreswelle derivatur in fluvium qui dicitur Saberna . alter qui est ad vadum qui nuncupatur Leverford . ad amplificationem ecclesiasticæ possessionis , pro redemptione animæ meæ et pro spe salutis æternæ , venerando Ecgwino episcopo ad æcclesiam semper virginis Dei genitricis Mariæ quæ fundata extat in Cronuchomme coram idoneis testibus libenter pro domino largitus sum . eo quod ipse etiam pretio approbato a me conquirebat . Ea dumtaxat conditione in præfata traditione a me composita in perpetuam libertatis possessionem statuens de cetero ut ab omni publico vectigali . a victu . ab expeditione . ab opere regio sit libera . tantum ut æcclesiæ præfatæ beatæ Mariæ hoc est fratribus ibidem servientibus cuncta quæ in eo loco ad aptum et ad utilitatem pertinere possunt serventur . Excepto eo ut si quando in insula eidem ruri pertinente proventus copiosior glandis acciderit ; uni solummodo gregi porcorum faginæ pastus regi concederetur . Et præter hoc nulli neque principi neque præfecto neque tiranno alicui pascua constituantur . ut elemosina mea quam pro remedio animæ meæ libenter donavi inviolata et inconcussa permaneat. Si quis autem donationem Christo a nobis traditam temptaverit infringere ; confringat Deus regnum et potentiam ejus hic et in futuro sæculo . sitque pars ejus cum Juda infideli traditore. Si quis autem benivolo animo augere voluerit ; augeat Deus partem illius cum fideli latrone qui meruit audire : 'Hodie mecum eris in paradiso'.1

Ðys sind þa lande gemære to Ambreslege . Ærest up of firne on Lincumbe . of Lincumbe on æscenege . of æscenege on mære dic . 7lang dice on geofandene . of geofandene to þam blaca more . of ðam more to merbroc . 7lang merbroces on uffan heales . of uffanheale on Douerdale . 7lang Douerdæles on salewerpæn . 7lang salewerpæn ut on sæfyrne . up 7lang sæfyrne . þæt eft up on Lincumbe þær hit ær aras.

+ Ego Aðelweard subregulus hanc donationem meam confirmando signo sanctæ crucis munivi.
+ Ego Coenredus Dei dono rex Merciorum rogante me et obsecrante Ecgwino venerando episcopo eandem libertatis donationem telluris hoc est in Ambreslege quam Aðelward subregulus Wicciorum me concedente donavit æcclesiæ beatæ Mariæ . pro spe mercedis æternæ concedens donabo . et signo crucis Christi munio .
+ Ego Bertwald archiepiscopus han[c] donationem confirmans subscripsi .
+ Ego Eadda episcopus consensi et subscripsi .
+ Ego Tobias episcopus consensi et subscripsi .
+ Ego Eadgar episcopus subscripsi .
+ Ego Nothberht episcopus subscripsi .
+ Ego Cuthberht comes Wicciorum consensi et subscripsi
+ Ego Eadbert comes subscripsi .
+ Ego Eoppa comes subscripsi .
+ Ego Cuthberht comes subscripsi .
+ Ego Omulung abbas subscripsi .
+ Ego Wecta abbas subscripsi .
+ Ego Truttuc subscripsi .
+ Ego Wada subscripsi .

Hæc carta scripta est anno dominicæ incarnationis .dcco. vio. Indictione . iiiia.

+ Ego Ceolredus divina providentia rex Merciorum antecessorum meorum executus pro ut potui exempla libertatem ecclesiasticæ telluris quam primitus cum licentia Coenredi regis Æðelwardus subregulus Wicciorum ecclesiæ beatæ Mariæ semper virginis concessit . isdemque rex crucis vexillo munivit ; ego quamvis indignus eadem regia libertate concessa . eodemque pontifico me postulante Ecgwino videlicet . et consensi . et signum propria manu pro majore munificentia subscripsi .

+ Ego Æðilbaldus gratia Dei Rex Merciorum pro obsecrationibus ecclesiæ sanctæ Mariæ quibus incessabiliter preces fundit die noctuque ad dominum ; quatinus mei in sanctis orationibus eorum meminerint . libertatem antescriptam telluris consentiendo et muniendo vexillum sanctæ crucis impressi .

+ Ego Offa gubernante domino rex Anglorum libertatem præscriptam ecclesiæ sanctæ Mariæ antecessoribus meis Regibus Merciorum . ego quoque rogatus a Credano ejusdem ecclesiæ abbate orationum preces ejusdem ecclesiæ necessitatem habens ; consentientibus episcopis ac principibus meis propria manu corroborans vexillum sanctæ crucis impressi . + .

1 Luke 23: 43.