S 175
A.D. 814. Coenwulf, king of Mercia, to Wulfred, archbishop; grant of 10 sulungs (aratra) at Bexley, Kent, with swine-pastures. Latin with English bounds.
Archive: Canterbury, Christ Church
MSS: 1. BL Cotton Aug. ii. 77 (s. x ?; BM Facs., ii. 12)
2. BL Stowe Ch. 11 (s. x ?; OS Facs., iii. 11)
3. BL Stowe 853, 20rv (s. xvii)
4. London, Lambeth Palace, 1212, p. 391 (s. xiii)
Printed: Twysden, X Scriptores, col 2216 ex MS 5; K 204 ex MS 1; B 346 ex MSS 1, 2, 4; B 347 ex MS 7; Earle, pp. 94-6 ex MS 1; Pierquin, Recueil, pt 1, no. 113; Fleming 1997, pp. 123-4 (no. 24) ex MS 6.
Comments: Sweet, OET, p. 457 (no. 54); Stevenson 1914, p. 703, authentic; Wallenberg, KPN, pp. 133-40, on place-names; Wright 1950, pp. 392-3; Du Boulay 1961, pp. 1-2, on bounds; Ch.L.A., iv, p. xviii, on script, 'chancery minuscule'; Rumble 1976, p. 175, on a swine-pasture; Witney 1976, pp. 219-20, on swine-pastures; Keynes 1993/1, p. 114 n. 23, seems to be a forgery modelled on S 176.
Endorsements:
(1) s. x: to byxlea
(2) s. xii: Kenulfus rex Wluredo archiepiscopos bixle. x. aratrorum
(3) s. xii: latine.
+ In nomine sancti salvatoris Dei et domini nostri Jhesu Christi . Regnante ac gubernante eodem domino Jhesu . simulque spiritu sancto gubernacula in imis et in arduis disponendo ubique regit . licet sermo sapientium consiliumque prudentium stabilis permaneat . tamen ob incertitudine temporalium rerum divinis numinibus muniendo . perscrutando pro ignotis et incertis eventis stabilienda roborandaque in Deo vivo et vero sunt .
Quapropter ego Coenuulfus gratia Dei rex Merciorum . viro venerando mihique in Christo caritate summo pontificalis apice decorato . Uulfredo archiæpiscopo dabo et concedo aliquam partem terræ juris mei quæ mihi largitor omnium bonorum Deus donare dignatus est pro intimo caritatis affectu ut apostolus ait . 'hilarem enim datorem diligit Deus' . et hoc . est in loco qui dicitur Byxlea . x . aratrorum in perpetuam possessionem . et hæc terra libera permaneat . preter arcem . et expeditionem pontisque constructionem . Quod si quisque huic largitioni contradixerit . contradicat ei Deus . et deneget ingressum cælestis vitæ . et his liminibus hæc pars telluris circumgirari videtur .
ærest up of crægean on fulan riðe . 7lang riðe oð þone fæstendic . lang dices oð þæt gebyhte . of þam gebyhte 7lang hagan oð cyninges healh . þanon 7lang hagan ut on crægean . 7lang crægean oþ ðone hagan . 7lang hagan oð pæðfeld . þanon 7lang hagan oð æscburnan . of ðam burnan 7lang hagan on casincgstræt east 7lang stræte on scoffoces sæ . þanon norð 7lang stræte oð lytlanlea . þanon east 7lang mearce oð enede mere suð rihte of ðam mere to burnes stede . þanon 7lang hagan oþ casingstræt. 7lang stræte on þone calewan telgan . þanon ut on crægean . swa eft on fulan riðe . Hæc sunt nomina pastuum porcorum . helfreðingdenn . hunbealdinghola . frumesingleah . burnes stedesdenn . heanyfre . þæs gemære is on east healfe spachrycg . on suðan plumwearding pearrocas . on westan lind cylne . on norþan auene .
Actum est hoc anno dominice incarnationis . dccc o. xiiii o. indictione . vi a . his testibus consentientibus atque confirmantibus quorum infra nomina nota sunt .
+ Ego Coenuulf gratia Dei rex Merciorum hanc donationis confirmationem signo sancte crucis Christi roboravi .
+ Ego Uulfred archiepiscopus cons' 7 sub' .
+ Ego Denebyrht episcopus cons' 7 sub' .
+ Ego Uulfhard episcopus cons' 7 sub'.
+ Ego Ælfðryð regina cons' 7 sub' .
+ Signum manus Eadberhti ducis .
+ Signum manus Ealhheardi ducis .
+ Signum manus Ceoluulfi ducis .
+ Signum manus Heardberhti ducis .
Anno dominice incarnationis . dccc . xv . Ego Cenulfus Rex do partem terre juris mei in loco qui dicitur Bixlea . x . aratrorum . Wlfredo archiepiscopo ad opus ecclesie Christi . Et hec terra permaneat libera præter arcem . expedicionem pontis . construccionem . Hec sunt nomina pascuum porcorum . helfrethingden . hunbealdinghola . frumesingleah . Burnestedesden . heanyfre . cujus termini . in oriente . Spachrig . in austro ; plumuuardingparroc . In occidente ; lindceolne . ab aquilone ; av'e'ne . Si quis huic dono contradixerit ; contradicat ei Deus . et deneget ingressum celestis vite .